پدر و مادر بودن اصلا کار ساده ای نیست. اطلاعات زیادی در مورد دوران رشد کودک و چگونگی آموزش مهارت ها به فرزندان را باید از قبل یاد بگیرید تا بتوانید در تغییرات جدید، فرزندتان را راهنمایی کنید. کودکان مراحل مختلف رشد و نمو را پشت سر می گذارند. چگونگی رویارویی با هر مرحله و پردازش احساسات بستگی به کسب مهارت های زیادی دارد. برخی عوامل محیطی، ژنتیکی، فرهنگی تاثیرات شگرفی بر یادگیری و سرعت رشد کودک دارند. با یادگیری مهارت های روانشناسی کودک اطلاعات مهم و با ارزشی را در ارتباط با فرزندان می آموزید. این مهارت ها در نحوه برخورد با کودک و چالش های پیش رو، تاثیرگذار است.

روانشناسی کودک چیست؟

مطالعه موردی رشد ذهنی و شناختی کودکان در حیطه (Child Psychology ) قرار دارد. متخصصین این رشته، طرز برخورد کودک با والدین و جهان پیرامون را بررسی می کنند. به این ترتیب بسیاری از نابهنجاری های رشدی و ذهنی کودکان تشخیص داده می شود. تشخیص زود هنگام موارد غیر طبیعی از پیشرفت مشکلات جلوگیری کرده و جلوی بسیاری از آسیب های احتمالی به کودک را می گیرد.

همه والدین تصور می کنند که کودکانی بسیار باهوش دارند اما این امر ناشی از عدم اطلاع از رشد ذهنی کودکان در سنین مختلف است. به طور ذاتی قبول ناهنجاری یا عقب ماندگی و دیگر مشکلات ذهنی برای والدین بسیار دشوار است. بی توجهی به این موضوع موجب بروز اختلالات پیشرفته تر و مشکلات تربیتی و ناهنجاری های بزرگتری خواهد شد.

درک الگوی رفتار طبیعی از رفتارهای نابهنجار به مدد علم روانشناسی کودک میسر است. برای ارتباط بهتر با فرزندان لازم است والدین تفاوت بین رفتار طبیعی و غیر طبیعی را متوجه شوند. این امر موجب برقراری ارتباط بهتر با فرزندان خواهد شد که در نهایت به شکوفایی استعدادها و پیشرفت کودکان منجر می شود.

روانشناسی کودک و انواع آن

تحقیقات روانشناسی در گروه سنی کودکان شامل طیف وسیعی از مطالعات عینی است. روانشناسان در ۳ حیطه رشد کودکان را بررسی می کنند:

• الف- رشد جسمی
• ب- رشد شناختی
• ج- رشد عاطفی

الف- رشد جسمی

صرف نظر از عوامل ژنتیکی، الگوهای رشد جسمی کودکان کم و بیش ثابت است. در چرخه طبیعی رشد، کودک قبل از اینکه قادر به نشستن باشد، توان نگه داشتن سر، چرخیدن و خزیدن را کسب می کند. راه رفتن، دویدن، سخن گفتن و …. همگی تابع الگوهای مشخصی هشتند. در روانشناسی کودک هر گونه نشانه های بی نظمی در رشد جسمی مورد بررسی قرار می گیرد. هرگونه تاخیر در رشد جسمانی می تواند ریشه در رشد ذهنی داشته باشد و از این رو لازم است تا به موقع تشخیص داده شود.

ب- رشد شناختی

علم روانشناسی کودک در سال های اخیر پیشرفت زیادی داشته است اکنون می دانیم که کودکان از بدو تولد نیز نسبت به محیط اطراف خود، درک و آگاهی دارند. حتی قبل از به دنیا آمدن نیز عوامل محیطی روی رشد ذهنی کودکان تاثیر می گذارد. رشد شناختی به بررسی همه عواملی که در حیطه درک کودک است، می پردازد. بسیاری از توانایی های انسان در بزرگسالی ارتباط مستقیم با رشد شناختی-ذهنی در کودکی دارد.

برای مثال پرورش قوه خلاقیت، استدلال، توانایی حل مسئله، یادگیری زبان های مختلف و …. نیاز به پردازش ذهنی و نحوه استفاده از قوای شناختی در کودکی دارد.

ج- رشد عاطفی

یکی از مباحث مهم در روانشناسی کودک توجه به رشد عواطف و احساسات در سنین اویله زندگی است. از همان بدو طفولیت کودک با احساسات مثبت و منفی روبرو می شود. بسیاری از ترس ها، اضطراب ها، عصبانیت های بزرگسالان ریشه در کودکی دارد. رشد عاطفی و اجتماعی ارتباط تنگانگ با هم دارند. کودکی که در بیان احساسات و عواطف دچار مشکل است نمی تواند با دیگر کودکان و محیط اطراف، ارتباط برقرار کند. بی توجهی به این موضوع از سوی والدین، تبعات ناخوشایندی را برای کودک به همراه دارد. عدم اعتماد بنفس، احساس گناه،نومیدی، غرور کاذب، خود بزرگ بینی و …. از نشانه های عدم تربیت رشد عاطفی درسنین خردسالی هستند که تا آخر عمر فرد را رها نمی کنند.

طبق آموزه های روانشناسی کودک برای داشتن کودکان سالم باید هر سه حیطه رشدی مورد توجه قرار گیرند.

https://internetchk.com/child-psychology/